🧪 مقایسه عیب عرق فسفید و زخمه در قطعات چدن خاکستری
در فرآیند ریخته‌گری چدن خاکستری، بروز عیوب سطحی می‌تواند موجب افت کیفیت قطعات و افزایش ضایعات شود. دو عیب مهم در این زمینه، زخمه (Scab) و عرق فسفید (Phosphide Sweat) هستند. تشخیص صحیح این دو عیب، پیش‌نیاز اتخاذ راهکار فنی مؤثر است.
🔍 عیب زخمه (Scab)
✅ منشأ: انبساط ماسه یا نفوذ مذاب به ترک‌های حاصل از رطوبت قالب
✅ ظاهر: پوسته خشن، بیرون‌زده، حاوی ذرات ماسه
✅ موقعیت: معمولاً در سطوح افقی یا گوشه‌های قالب
✅ تأثیر: کاهش یکنواختی سطح و احتمال نفوذ بیشتر رطوبت در قطعه
🧯 عیب عرق فسفید (Phosphide Sweat)
✅ منشأ: تمرکز فسفر در انتهای انجماد
✅ ظاهر: پوسته صاف و کشیده، فاقد ماسه
✅ ترکیب فازی: حاوی فاز یوتکتیک فسفید آهن (استدیت)
✅محل بروز: نواحی نازک، محل کشیدگی یا باریک‌شدگی قطعه
⚖️ جدول تفاوت‌ها
| ویژگی | زخمه | عرق فسفید |
|---|---|---|
| وجود ماسه در پوسته | ✔️ دارد | ❌ ندارد |
| ظاهر سطحی | زبر و برجسته | صاف و کشیده |
| محل بروز | ناشی از قالب | ناشی از ترکیب شیمیایی |
| فاز استدیت | ❌ دیده نمی‌شود | ✔️ دیده می‌شود |
| نوع درمان | اصلاح ماسه و رطوبت | تنظیم ترکیب و سرعت انجماد |
🔬 روش‌های شناسایی تخصصی
برای تفکیک دقیق این دو عیب، استفاده از تجهیزات و روش‌های زیر توصیه می‌شود:
-
میکروسکوپ نوری و استریو میکروسکوپ
-
میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
-
آنالیز عنصری نقطه‌ای (EDS)
-
بررسی میکروساختار با متالوگرافی دقیق
📸 تصاویر مقطعی از عیوب نشان‌دهنده تفاوت ساختاری قابل توجه بین این دو ناهنجاری است.
🧠 نتیجه‌گیری فنی
تشخیص اشتباه بین زخمه و عرق فسفید می‌تواند منجر به اجرای اصلاحات ناکارآمد و اتلاف منابع شود. درک تفاوت‌های ریشه‌ای، میکروسکوپی و فازی این عیوب برای مهندسان متالورژی و کارشناسان کیفیت در خطوط دایزاماتیک، قالب‌گیری ماسه تر و سایر فناوری‌ها حیاتی است.
📥 درخواست مقاله کامل
در صورت تمایل به دریافت نسخه کامل این مقاله به همراه تصاویر میکروسکوپی و راهکارهای اصلاحی گام‌به‌گام، با تیم تخصصی ما در شرکت تحلیل‌گران ذوب آراد تماس بگیرید.
📧 ایمیل: info@AFACasting.com
📞 تماس مستقیم: 09125801019
